هنگامی‌که از زمان خود به‌خوبی و هوشمندانه استفاده می‌کنیم، می‌توانیم برای کار و استراحت، خانواده و آرزوها، اشتیاق و استراحت جا باز کنیم.
در این آموزش می خواهیم در مورد کسب تعادل بین کار و زندگی صحبت کنیم. ابتدا باید با این حقیقت روبرو شویم که همه ما کمبود وقت داریم. ایجاد تعادل بین کار و زندگی از آنچه به نظر می‌رسد سخت‌تر است. ما در عصری زندگی می کنیم که فناوری، اگرچه مفید است، اما مرزهای بین کار و اوقات فراغت را محو می‌کند و باعث می‌شود که قدم عقب بگذاریم و تعادل خود را از دست بدهیم. این چالش با تغییر جدید یعنی کار در خانه، تشدید شده است. مرزهای بین زندگی حرفه‌ای و شخصی ما مبهم شده است و جستجو برای تعادل هماهنگ حتی سخت‌تر شده است.
زندگی مانند یک تاب است. اگر خیلی به یک طرف تکیه کنید، خود را درمانده، نامتعادل و در حال از دست دادن طرف دیگر خواهید یافت. زندگی‌ای که به‌شدت به سمت کار یا فقط اوقات فراغت متمایل شده باشد، واقعاً پربار نیست.
ما همه آرزوی یک زندگی کامل را داریم، جایی که به حرفه، روابط، سرگرمی‌ها و خودمان زمان می‌دهیم. زندگی‌ای که جنبه‌های مختلف آن باهم هماهنگ می‌شوند، نه اینکه با هم رقابت کنند. در این راهنمای چند قسمتی، ما به عمق همه‌چیزهایی که در مورد دستیابی به تعادل کار و زندگی موردنظر اهمیت دارد، می‌پردازیم. پس، بیایید باهم سوار تاب شویم و نقطه شیرینی را پیدا کنیم که تعادل بین کار و زندگی در آنجا قرار دارد.
وقتی احساس می‌کنید کمبود زمان دارید، چه‌کار می کنید؟ وقتی که نمی توانید برای ایجاد زمان برای انجام کار دلخواه خود کاری انجام دهید، چه کار می کنید؟ زمان یک سرمایه است، با این‌حال، چرا بسیاری از مردم به نحوه خرج کردن پول شان دقت می کنند، اما به نحوه گذراندن زمان شان توجهی ندارند؟
تحقیقات نشان می‌دهد، در دنیای پرسرعت امروزی، تعداد زیادی از افراد به‌طور مداوم احساس “فقر زمانی” می‌کنند (احساس کمبود زمان می کنند)، درحالی‌که فقر زمانی (time-poverty) برای برخی از افراد ممکن است به اندازه فقر مادی مهم نباشد اما فقر زمانی باعث چندین پیامد منفی است از جمله:
- کاهش رفاه،
- سلامت جسمی
- و بهره‌وری
نزدیک به 50٪ آمریکایی‌ها در نظرسنجی گالوپ سال 2015 گزارش دادند که “این روزها وقت کافی ندارند”. بااین‌حال، علیرغم اینکه دائماً احساس می‌شود که وقت کافی در روز نیست، بسیاری همچنان ساعت‌های طولانی کار می‌کنند و وقت ارزشمندشان برای بودن با دوستان و خانواده خود را فدا می‌کنند تا درنهایت بتوانند برنامه‌های شلوغ خود را اجرا کنند.
فقر زمانی چیست؟
فقر زمانی به معنای نداشتن وقت کافی برای انجام کارهایی است که برای شما اهمیت دارند. این کارها می‌توانند شامل گذراندن وقت با عزیزان، دنبال کردن سرگرمی‌های خود، یا استراحت کردن باشد. فقر زمانی اغلب با احساس عجله، استرس و غرق شدن در کارها همراه است.
زمان فراغت تحت تأثیر نیاز افراد به اختصاص بخش قابل‌توجهی از زندگی خود به امور ضروری مانند خواب یا مسئولیت‌های کاری قرار دارد. فقر زمانی درنهایت می‌تواند شما را دچار احساس غرق شدن کند که به نظر می‌رسد که چیزهای زیادی برای انجام دادن در زمان بسیار کمی وجود دارد.
مدیریت دو نوع زمان، یعنی زمان ضروری و فراغت، می‌تواند بسیاری را تحت‌فشار قرار دهد و افراد را مجبور کند تصمیم بگیرند و جنبه‌های خاصی از زندگی خود را نسبت به سایرین در اولویت قرار دهند.
علل فقر زمانی
فقر زمانی می‌تواند بسته به فرد و شرایط زندگی خاص او متفاوت باشد. برای مثال، تحقیقات نشان داده است که والدین تمایل دارند زمان تفریح کمتری (تا 14 ساعت کمتر در هفته) نسبت به افراد بدون فرزند داشته باشند.
همچنین خانوارهای تک والدی حتی زمان تفریح کمتری نسبت به خانوارهای دو والدی یا بدون فرزند دارند. به‌طورکلی، زنان نیز تمایل دارند زمان تفریح کمتری نسبت به مردان داشته باشند زیرا مسئولیت‌های کاری دائمی مختلفی دارند (مثلاً کارهای خانه و مراقبت از کودکان)؛ بنابراین، نه‌تنها پدر و مادر بودن مقدار زمان تفریح شما را محدود می‌کند، بلکه زن بودن نیز می‌تواند زمان تفریح شما را کاهش دهد.
این موضوع توضیح می‌دهد که چرا مادران شاغل بسیار کمبود وقت دارند زیرا آن‌ها باید زمان خود را صرف کسب درآمد و همین‌طور پرورش فرزندان کنند. یک مدیر نیز می‌تواند فقر زمانی قابل‌توجهی را تجربه کند. این به این دلیل است که مدیر نه‌تنها مسئول مدیریت مؤثر تیم خود است تا اطمینان حاصل کند که آن‌ها به‌طور مولد وظایف کاری خود را انجام می‌دهند، بلکه مدیر نیز مسئولیت‌های خود را دارد که باید خارج از نقش رهبری خود انجام دهد.
عدم اختصاص زمان مؤثر به تیم می‌تواند باعث ایجاد بسیاری از مشکلات مانند نارضایتی کارکنان، سردرگمی و عدم بهره‌وری تیم شود. بااین‌حال، صرف وقت زیاد در رهبری می‌تواند باعث شود که مدیر هیچ کاری از زندگی شخصی اش را انجام ندهد.
یک مثال سوم از فقر زمانی، افرادی هستند که به دلیل کسب درآمد بیشتر در چند شغل کار می‌کنند؛ بنابراین، زمان تفریح کافی خارج از ساعات کاری خود ندارند.
به‌عبارت‌دیگر، مردم منابع مادی یا پول را بیش از منابع مرتبط با زمان، ارزشمند می‌دانند. علت این موضوع این است که منابع زمان در مقایسه با منابع مادی، نامرئی و غیرقابل لمس هستند که باعث می‌شود برای انسان‌ها دشوارتر باشد که ارزش زمان را در زندگی خود بیشتر درک کنند.
زیبایی زمان این است که به همه 24 ساعت در روز داده می‌شود؛ بنابراین، اگر به‌طور مؤثر قادر به یادگیری نحوه کسب زمان بیشتر مانند روش کسب پول باشید، افراد می‌توانند زمان بیشتری برای بهبود کیفیت زندگی خود به دست آورند.
تأثیرات فقر زمانی
فقر زمانی می‌تواند بسیاری از جنبه‌های زندگی ما را تحت تأثیر قرار دهد. چهار پیامد اصلی فقر زمانی در زندگی ما عبارت‌اند از:
- تأثیر بر سلامت جسمانی
- تأثیر بر سلامت روانی
- تأثیر بر روابط
- تأثیر بر عملکرد شغلی
سلامت جسمانی
فقر زمانی منجر به کاهش زمان برای اختصاص دادن به‌سلامت جسمانی و تناسب‌اندام می‌شود. تحقیقات نشان داده است که افرادی که فکر می کنند کمبود زمان دارند، دارای عادات غذایی و فعالیت بدنی متفاوتی با سایر افراد هستند.
افرادی که کمبود وقت دارند کمتر از حمل‌ونقل فعال (پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری) استفاده می‌کنند و درنتیجه، حمل‌ونقل فعال کمتر و در نهایت صرف زمان کمتر برای ورزش و بهبود آمادگی جسمانی، می‌تواند تأثیر منفی روی سلامت جسمانی شما بگذارد.
سلامت روانی
فقر زمانی به‌طور اجتناب‌ناپذیری می‌تواند فشار روانی، استرس و فشار را بر افراد وارد کند. یک مطالعه در هاروارد که ارزیابی می‌کرد چرا فقر زمانی مهم است، دریافت که فقر زمانی می‌تواند به‌شدت رفاه روانی فرد را کاهش دهد. این می‌تواند در کاهش سطح رضایت شخصی از زندگی و سلامت روانی فرد نقش داشته باشد زیرا زمان بیشتری صرف کار طولانی‌تر و سخت‌تر می‌شود و به‌سلامت روانی فرد آسیب می‌رساند.
روابط
بررسی‌های بیشتر، فقر زمانی را به تأثیر منفی بر کیفیت روابط فرد مرتبط می‌کند. کمبود وقت برای داشتن ارتباط مناسب با دوستان، خانواده و حتی ایجاد روابط جدید می‌تواند فرد را دچار احساس تنهایی و انزوا کند. بنابراین فقر زمانی نه‌تنها روی خودِ فرد تأثیر می‌گذارد بلکه می‌تواند تأثیر منفی روی روابط فعلی و آینده او داشته باشد.
عملکرد شغلی
عملکرد شغلی فرد نیز می‌تواند تحت تأثیر فقر زمانی قرار گیرد. تحقیقات نشان می‌دهد که افرادی که کمبود وقت دارند در محل کار بهره‌وری کمتری دارند. درنتیجه، عدم تمرکز کافی و زمان کافی برای انجام مؤثر وظایف کاری می‌تواند تأثیر منفی بر کارمند و کارفرما داشته باشد. نه‌تنها کارمند با حداکثر پتانسیل خود کار نمی‌کند، بلکه کارفرما نیز پیامدهای فقر زمانی را متحمل می‌شود زیرا کارمند (و در صورت لزوم بسیاری دیگر از کارمندان در شرکت) به‌طور مؤثری کار نمی‌کند تا به نفع کارفرما باشد.
چگونه مانع فقر زمانی شویم؟
تمام لحظات کوچک هدررفته شما در هر روز می‌توانند به‌راحتی جمع شوند و به رشد فقر زمانی شما کمک کنند. دو راه برای جلوگیری از فقر زمانی این است که بر این نکته تمرکز کنید که:
۱- زمان خود را هدفمندتر سپری کرده
۲- ساخت زمان باکیفیت را در زندگی خود در اولویت قرار دهید.
1- زمان خود را هدفمند کنید
زندگی از میلیون‌ها مسئولیت مختلف تشکیل شده است. اگر به جایی که زمان خود را صرف می‌کنید آگاه نباشید، می‌توانید قربانی احساس کمبود وقت یا همان فقر زمانی شوید.
تصمیمات شما در مورد اینکه چه‌کاری انجام می‌دهید یا حتی انجام نمی‌دهید، بر میزان زمان آزادی که در روز می توانید داشته باشید، تأثیر می‌گذارد. با آگاهی از موضوع مطرح شده، درحالی‌که برخی از چیزها مانند خواب و زمان اختصاص داده‌شده به کار (شعلی)، ضروری هستند، از میزان هدررفت وقت تان در روز شگفت‌زده خواهید شد.
برای اینکه زمان خود را هدفمندتر سپری کنید و میزان زمان هدررفته خود را کاهش دهید، مهم است که زمان خود را کنترل کنید. نحوه کنترل زمان شما کاملاً به نیازهای فردی شما بستگی دارد.
بااین‌حال، روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانند به شما کمک کنند تا زمان خود را هدفمندتر سپری کنید، مانند:
- برنامه‌ریزی زمان خود: در نظر بگیرید که اولویت‌های روز خود را شب قبل یا صبح پس از بیدار شدن برنامه‌ریزی کنید.
- زمان‌بندی: سعی کنید از یک تقویم دیجیتال یا فیزیکی که به ساعت تقسیم‌شده است استفاده کنید تا بلوک های زمانی را در طول روز برای انجام کارهای خاصی اختصاص دهید. (در وبینار مدیریت کارها یا بهره وری دن لاک در این مورد کامل صحبت شده است)
- از شر حواس‌پرتی خلاص شوید: حواس‌پرتی‌ها یک عامل بزرگ در وقت تلف کردن هستند. سعی کنید ارزیابی کنید که چه حواس‌پرتی‌هایی در زندگی شما وجود دارد (برای بسیاری ممکن است موبایل شما باشد) و سعی کنید از آن حواس‌پرتی‌ها فاصله بگیرید تا وقت ارزشمند خود را هدر ندهید.
۲- ساخت زمان باکیفیت را در زندگی خود در اولویت قرار دهید.
همه ما مقدار محدودی زمان روی زمین داریم. اگرچه ممکن است این امر ناخوشایند به نظر برسد، اما واقعیت این است که همه ما محدودیت‌های زمانی یکسانی داریم، یعنی 24 ساعت در روز، 365 روز در سال، با متوسط امید به زندگی بین 70 تا 80 سال.
برای استفاده بهتر از زمان خود باید برای ساخت “زمان باکیفیت” ارزش قائل باشید نحوه صرف وقت خود با کسی یا انجام کاری، مهم‌تر از مقدار زمانی است که صرف آن می‌کنید. به‌عنوان‌مثال، چه فایده‌ای دارد که ساعت‌ها با خانواده خود وقت بگذرانید اگر تمام کاری که در این زمان انجام می‌دهید نگرانی و فکر کردن در مورد کار است؟ وقتی با خانواده خود وقت می گذرانید، باید تمام فکر و ذکرتان در لحظه حال، پیش خانواده تان باشد. به این می گویند “زمان باکیفیت”.
برخی از روش هایی که می‌توانید برای ساخت زمان باکیفیت در زندگی خود انجام دهید، عبارت‌اند از:
- حضور در لحظه: به خود آموزش دهید تا بیشتر در لحظه حضور داشته باشید، اجازه ندهید یک حوزه زندگی تان مثلا حوزه کاری تان روی حوزه زندگی شخصی تان تأثیر بگذارد. به‌عنوان‌مثال، وقتی با خانواده خود وقت می‌گذرانید، واقعا در لحظه حضور داشته باشید، نه اینکه افکار و توجه خود را به‌جای دیگری متمرکز کنید.
- مدیتیشن: مدیتیشن یا مراقبه می‌تواند راهی عالی برای آموزش مغز شما برای حضور در لحظه حال باشد.
- تأمل یا خوداندیشی: تأمل یکی دیگر از راه‌های کمک به ارزش‌گذاری کیفیت زمان در زندگی شما است. تأمل یا خوداندیشی (درون اندیشی) به شما این امکان را می‌دهد که بیشتر در مورد خود یاد بگیرید، به این فکر کنید که زندگی شما به کجا می‌رود و درصورتی‌که از مسیر زندگی خود راضی هستید، این مسیر را زیر سؤال ببرید. نوشتن در دفتر خاطرات راهی عالی برای تمرین تأمل است.
سخن نهایی درس اول
همه ما در هر روز 24 ساعت زمان داریم. آنچه با وقت خود انجام می‌دهید کاملاً به خود شما بستگی دارد. این حس مسئولیت که وقت شما کاملاً متعلق به شماست، هم می‌تواند طاقت‌فرسا و هم رهاکننده باشد.
کسانی که دائماً وقت خود را هدر می‌دهند یا ارزش وقت خود را نمی‌دانند، به‌راحتی می‌توانند بهانه‌هایی مانند “وقت کافی ندارم” را به‌عنوان یک راه برای توجیه یا بهانه عدم صرف وقت بیشتر برای زمینه‌های ارزشمند زندگی خود مانند سلامتی و روابط خود استفاده کنند.
بااین‌حال، اگر احساس کمبود وقت یا فقر زمانی می‌کنید، به این معنی نیست که باید زندگی خود را با این احساس که همیشه یک‌قدم عقب هستید ادامه دهید. با هدفمندتر کردن زمان خود و ارزش قائل شدن برای وقت باکیفیت، شروع به یادگیری راه‌هایی برای استفاده بهتر از وقت خود خواهید کرد تا سلامتی کلی خود را بهبود بخشید و زمان بیشتری را به آنچه در زندگی شما اهمیت دارد اختصاص دهید.
سپاس