خلاصه کتاب چگونه هوشمندانه یادداشت برداری کنیم اثر سونکی آرنس

می خواهیم خلاصه کتاب چگونه هوشمندانه یادداشت برداری کنیم که در سال 2017 توسط سونکی آرنس منتشر شد را با هم بخوانیم. اگر شما کسی هستید که برای امرار معاش به انتشار ایده های نوآورانه می پردازید – مانند یک نویسنده غیررسمی یا یک دانشگاهی – چگونه می توانید فرآیند نوشتن خود را تا حد امکان کارآمد کنید؟ در کتاب چگونه یادداشت‌های هوشمند برداریم محقق سونکه آهرنس روشی برای انجام این کار ارائه می‌کند.

سیستم اسلیپ‌باکس یا جعبه یادداشت (The slip-box system) روشی برای یادداشت‌برداری و سازماندهی آن‌ها است که منجر به خلق و انتشار ایده‌های اصلی می‌شود.

در نسخه اصلی این سیستم، نویسندگان روی کارت‌هایی یادداشت برمی‌داشتند و آن‌ها را در یک «اسلیپ‌باکس» یا قفسه ای سازماندهی می‌کردند. امروزه، نسخه دیجیتال رایج‌تر است.

آرنس معتقد است که از آنجایی که سیستم اسلیپ‌باکس به طور خاص برای کمک به شما برای داشتن و به اشتراک گذاشتن بینش‌های اصلی طراحی شده است – و به طور کلی فرآیند نوشتن را آسان‌تر می‌کند – مزایای زیادی نسبت به فرآیند نوشتن سنتی دارد.

اکثر کاربران انگلیسی زبانِ سیستم اسلیپ‌باکس، آن را با نام اصلی آلمانی‌اش، Zettelkasten یا زتلکاستن می‌شناسند. اما آرنس از اصطلاح «سیستم اسلیپ‌باکس» استفاده می‌کند زیرا ترجمه مستقیم Zettelkasten است و به این دلیل که او از اصطلاح Zettelkasten برای اشاره به یک برنامه کامپیوتری خاص با همین نام استفاده می‌کند. برای جلوگیری از اشتباه با این برنامه کامپیوتری، این خلاصه کتاب نیز از اصطلاح «سیستم اسلیپ‌باکس» استفاده خواهد کرد.

در خلاصه کتاب چگونه هوشمندانه یادداشت برداری کنیم ابتدا به ریشه‌های سیستم اسلیپ‌باکس می‌پردازیم: چه کسی آن را اختراع کرد و چرا (احتمالاً) تا به حال در مورد آن چیزی نشنیده‌اید؟

سپس، نحوه استفاده از سیستم را به صورت اجمالی بررسی می‌کنیم و اینکه آیا باید از نسخه آنالوگ یا دیجیتال استفاده کنید.

در نهایت، ویژگی‌های خاص سیستم اسلیپ‌باکس را که باعث می‌شود نسبت به سیستم‌های بهره‌وری سنتی بهبود یابد، مورد بحث قرار خواهیم داد.

سیستم جعبه یادداشت یا اسلیپ باکس از کجا آمده است؟

سیستم جعبه یادداشت توسط نیکلاس لومان، یک جامعه شناس آلمانی فوق العاده پربار اختراع شد. لومان نه تنها در طول زندگی خود نزدیک به 60 کتاب منتشر کرد، بلکه چندین کتاب نیز پس از مرگ او منتشر شد – به لطف ایده هایی که در جعبه یادداشت خود جمع آوری کرده بود.

لومان در مورد اینکه سیستم جعبه یادداشت چگونه به بهره وری او کمک کرده است، صریح بود. با این حال، این سیستم تنها در یک گروه کوچک محبوبیت پیدا کرد، که آهرنز آن را به دو دلیل اصلی نسبت می دهد. دلیل اول عمدتاً زبانی است: از آنجایی که لومان آلمانی بود، بیشتر اطلاعات موجود در مورد سیستم او به زبان آلمانی بود.

دوم، همانطور که آهرنز استدلال می‌کند، مردم این سیستم را اشتباه متوجه شده‌اند: آنها فقط روی جعبه‌ی یادداشت تمرکز کرده‌اند و نه کل جریان کاری که توسط این جعبه دیکته می‌شود.

از آنجایی که آنها نمی‌دانستند چگونه از سیستم جعبه‌ی یادداشت به طور کامل استفاده کنند، هرگز به اندازه‌ی وعده داده شده بهره‌ور نبودند – و این سیستم هرگز به محبوبیت موردنظر خود دست پیدا نکرد.

چگونه از سیستم اسلیپ باکس استفاده کنیم؟

با توجه به گفته آرنس، سیستم اسلیپ باکس تنها در صورتی کارآمد است که نحوه استفاده از آن را بدانید. پس ضروری است که یاد بگیرید که چگونه به درستی از آن استفاده کنید. در این بخش، مراحل خاصی را که آرنس برای استفاده موثر از سیستم اسلیپ باکس ترسیم می کند، یاد خواهید گرفت.

گام اول: یادداشت برداری

به طور خاص، ارنس توصیه می‌کند که سه نوع یادداشت باید بردارید:

1. یادداشت‌های گذرا،
2. یادداشت‌های مربوط به منابع و
3. یادداشت‌های دائمی یا همیشه سبز

1- ایجاد یادداشت‌های گذرا: بسیاری از ما در طول روز ایده‌های پراکنده‌ای به ذهنمان خطور می‌کند. آن‌ها را یادداشت کنید تا فراموششان نکنید و همه‌ی آن‌ها را در یک جا – یک سبد ورودی یا همان چیزی که ارنس «جعبه‌ی ورودی» می‌نامد – قرار دهید.

2- یادداشت برداری از منابع: همیشه همراه با خودکار یا مداد مطالعه کنید. هر زمان به ایده های جالب و بالقوه مفیدی برخورد کردید، یادداشت هایی از آن بردارید. با استفاده از جملات کامل، متن را با کلمات خود خلاصه کنید و مطمئن شوید که در هر یادداشت فقط روی یک ایده تمرکز کرده اید. در هر یادداشت، اطلاعاتی در مورد منبع (مانند نویسنده کتاب، سال انتشار و شماره صفحه ای که ایده را در آن پیدا کرده اید) را نیز درج کنید. این یادداشت ها را در سینی ورودی خود قرار دهید.

3- ایجاد یادداشت های دائمی: با ترکیب کردن سایر یادداشت‌های خود، یادداشت‌های دائمی ایجاد کنید. هر روز، یادداشت‌های درون سبد ورودی خود و هر یادداشتی را که قبلاً در جعبه‌ی یادداشت‌هایتان جمع‌آوری کرده‌اید، مرور کنید.

در حین انجام این کار، از خود بپرسید: این ایده‌ها چگونه با هم مقایسه می‌شوند و به هم مرتبط هستند؟ هنگامی که فکر اصلی در مورد این ارتباطات به ذهن‌تان می‌رسد، یک یادداشت جدید ایجاد کنید – اطمینان حاصل کنید که هر ایده اصلی یادداشت خاص خود را دارد. از جملات کامل استفاده کنید، تا حد امکان واضح و مختصر باشید و منابع را ذکر کنید.

این یادداشت دائمی باید به تنهایی قابل فهم باشد؛ نباید برای درک آن به منابع دیگری مراجعه کنید. به عنوان مثال، اگر بنویسید «آبراهام لینکلن با اعلامیه آزادی بردگان را آزاد کرد»، این یادداشت باید شامل جزئیات اساسی اعلامیه آزادی باشد، اما نه تجزیه و تحلیلی عمیق از محتوای آن.

پس از اینکه ایده‌های یادداشت‌های موقت خود را در یک یادداشت دائمی خلاصه کردید، می‌توانید یادداشت موقت را دور بریزید.

گام دوم: بایگانی کردن یادداشت ها

حالا که یادداشت برداشته اید، زمان سازماندهی آن ها فرا رسیده است. این کار را می توان با قرار دادنشان در یکی از دو مکان زیر انجام داد:

1. سیستم مرجع
2. جعبه یادداشت (اسلیپ باکس).

1- سیستم مرجع:‌ یادداشت های مربوط به منابع را در مکانی جداگانه از جعبه یادداشت خود بایگانی کنید، مثلاً یک جعبه کفش. آرنس از این مکان به عنوان «سیستم مرجع» اشاره می کند. هنگام بایگانی یادداشت ها، اطلاعات کتابشناختی (مثل نویسنده، عنوان، و …) هر منبع را نیز آنجا قرار دهید.

اگر سه یادداشت از یک کتاب دارید، این یادداشت ها را با یک یادداشت چهارم که شامل تمام اطلاعات کتاب است بایگانی کنید – هر چیزی که ممکن است برای گنجاندن در اثر نهایی منتشر شده خود نیاز داشته باشید.

2- جعبه یادداشت (اسلیپ باکس): یادداشت‌های دائمی خود را در جعبه کشویی (اسلیپ باکس) بایگانی کنید. برای انجام موثر این کار، از سیستم زیر استفاده کنید:

اگر یادداشت جدید شما ارتباط قوی با یک یادداشت قدیمی دارد (مثلاً از یک استدلال پشتیبانی می‌کند)، یادداشت جدید را پشت آن یادداشت بایگانی کنید. در غیر این صورت، آن را پشت آخرین یادداشت بایگانی کنید.

سپس، در جعبه کشویی خود جستجو کنید و به دنبال ارتباطات ضعیف‌تر یا کم‌اهمیت‌تر بین یادداشت‌هایی که قبلاً دارید و یادداشت‌های جدید خود باشید. اگر موردی پیدا کردید، بین آن یادداشت‌ها پیوند ایجاد کنید.

برای مثال، اگر یادداشت شماره ۱ و یادداشت شماره ۵۵ به هم مرتبط هستند، روی یادداشت شماره ۱ بنویسید که به یادداشت شماره ۵۵ مرتبط است و روی یادداشت شماره ۵۵ بنویسید که به یادداشت شماره ۱ مرتبط است.

گام سوم: لینک کردن یادداشت ها به فهرست شما

بعد از اینکه یادداشت هایی در جعبه اسلیپ (slip-box) خود دارید، مرحله بعدی لینک کردن آن ها به فهرست شماست.

فهرست سندی است که لیستی از موضوعات به همراه ارجاعاتی به یادداشت هایی که در آن‌ها به آن موضوعات اشاره شده است را در بر می گیرد.

شما از فهرست برای پیمایش مجموعه یادداشت های خود در جعبه اسلیپ استفاده می کنید تا بتوانید ایده درست را زمانی که به آن نیاز دارید پیدا کنید. می توانید یادداشت های همیشه سبز خود را به یکی از دو روش زیر به فهرست خود پیوند دهید:

1- هر زمان که متوجه شدید چند یادداشت دائمی در جعبه‌ی یادداشت شما همگی حول یک موضوع واحد می‌چرخند، یک ورودی جدید در فهرست ایجاد کنید. این ورودی شامل یک کلمه‌ی کلیدی و چند یادداشت مرتبط‌ترین با آن کلمه خواهد بود. این کلمات کلیدی را به گونه‌ای سفارشی کنید که برای شما منطقی باشند و به تفکر شما کمک کنند. برای مثال، یک بلاگر غذا که یادداشت شماره‌ی ۳۰ او می‌گوید «بهترین عسل از استرالیا می‌آید» ممکن است آن را زیر کلمات کلیدی «منابع مواد اولیه – عسل» بایگانی کند. یک اقتصاددان با همان یادداشت ممکن است آن را زیر «صنعت زنبورداری» بایگانی کند.

2- به جای اینکه یادداشت دائمی خود را مستقیماً به فهرست لینک کنید، به طور جایگزین آن را به یک یادداشت موجود (که در فهرست ذکر شده است) لینک کنید. برای مثال، اگر یادداشت شماره‌ی ۳۱ می‌گوید «عسل استرالیا بسیار خوش‌بو است»، می‌توانید آن را با استفاده از روشی که در گام ۵ شرح داده می‌شود، به یادداشت شماره‌ی ۳۰ لینک کنید. از آنجایی که یادداشت شماره‌ی ۳۰ همچنان در فهرست قرار دارد، این تکنیک تضمین می‌کند که همچنان می‌توانید یادداشت شماره‌ی ۳۱ را پیدا کنید، اما باعث شلوغی بیش از حد فهرست شما نمی‌شود.

گام چهارم: توسعه ایده‌ها

حالا که یادداشت‌های خود را در جعبه اسلیپ دارید، می‌توانید از آنها برای توسعه بیشتر ایده‌های خود استفاده کنید. برای انجام این کار، آهرنز مراحل زیر را توصیه می کند:

1- یادداشت‌های موجود در جعبه اسلیپ خود را مرور کنید و بر اساس سؤالاتی که به طور طبیعی پیش می‌آیند، به تحقیق ادامه دهید: آهرنز معتقد است که با ایجاد و مرور منظم چندین یادداشت دائمی در مورد موضوعات مشابه، به ناچار رشته‌های جدیدی از اطلاعات را کشف خواهید کرد که می‌خواهید آن‌ها را دنبال کنید.

2- به گفته آهرنز، هنگامی که چندین یادداشت ایجاد کردید، یادداشت‌های کافی برای دانستن موضوعی که می‌خواهید در مورد آن بنویسید، خواهید داشت. هنگامی که این اتفاق افتاد، تمام یادداشت‌های موجود در جعبه اسلیپ خود را که به آن موضوع مرتبط هستند بیرون بیاورید. آنها را به صورت منطقی مرتب کنید.

آهرنز ادعا می کند که از آنجایی که همه این یادداشت ها ایده های خود شما هستند، انجام این کار به طور طبیعی نوعی استدلال را آشکار می کند. این استدلال را به طور انتقادی تجزیه و تحلیل کنید:

• آیا هنوز شکاف های قابل توجهی دارد؟
• چگونه می تواند قوی تر باشد؟

از پاسخ ها برای هدایت تحقیقات بیشتر استفاده کنید. در نهایت، هنگامی که این یادداشت‌ها را بیرون می‌کشید، طرح کلی یک مقاله را در اختیار خواهید داشت.

گام پنجم: نوشتن، تجدید نظر و انتشار

هنگامی که یک طرح کلی اولیه تهیه کردید، می توانید به مراحل نهایی بروید. ایده های خود را با مراحل زیر به شکل قابل انتشار تبدیل کنید:

1- بر اساس یادداشت هایی که قبلا بیرون کشیده اید، یک پیش نویس اولیه بنویسید. خود را به ساختاری که چیده اید پایبند ندانید.

همانطور که در ادامه با جزئیات بیشتر توضیح خواهیم داد، شما هنگام نوشتن فکر می کنید، بنابراین ممکن است ایده هایتان در حین نوشتن پیش نویس تغییر کند. یادداشت های شما برای کمک به توسعه استدلال شما در نظر گرفته شده اند – لزوما نباید خود استدلال باشند.

2- در صورت لزوم مراحل را تکرار کنید و سپس نسخه خطی خود را ویرایش و منتشر کنید. پس از انجام این کار، هر یادداشتی را که حذف کرده اید به محل اصلی خود بازگردانید: یادداشت های منابع باید در سیستم مرجع قرار گیرند، در حالی که یادداشت های دائمی در جعبه اسلیپ نگهداری می شوند.

کاغذی در مقابل دیجیتال: کدام بهتر است؟

در ادامه خلاصه کتاب چگونه هوشمندانه یادداشت برداری کنیم نویسنده داشتن یک سیستم دیجیتال را توصیه می کند زیرا به طور کلی کارآمدتر است. شما می توانید از هر جایی به یک جعبه یادداشت دیجیتال دسترسی داشته باشید؛ شما فقط در صورتی می توانید به یک جعبه یادداشت فیزیکی دسترسی داشته باشید که در کنار آن ایستاده باشید.

اگر مسیر دیجیتال را طی می کنید، آهرنز نرم افزار Zettelkasten اثر دانیل لودکه را توصیه می کند. این نرم افزار رایگان، کاربرپسند است و روی چندین پلتفرم کار می کند.

با این حال، استفاده از یک سیستم آنالوگ نیز مزایای انکارناپذیری دارد. نوشتن یادداشت های موقت روی کاغذ به طور کلی کارآمدترین و قابل حمل ترین روش است. همچنین، اگر همه آنها را در یک دفترچه یادداشت بنویسید، به راحتی می توانید بفهمید که تمام یادداشت های خود را از کجا جمع آوری کرده اید تا بتوانید در پایان روز آنها را مرور کنید.

به طور مشابه، یک مطالعه نشان می‌دهد که نوشتن با دست، درک شما را از چیزی که می‌نویسید بهبود می‌بخشد – بنابراین، هنگام ایجاد یادداشت‌های ادبی، دست خط، ممکن است به شما کمک کند تا درک خود را از متن بهتر کنید.

اگر مسیر آنالوگ را انتخاب می‌کنید، آهرنز توصیه می‌کند برای هر یادداشت ادبی و دائمی که ایجاد می‌کنید از کارت‌های A6 استفاده کنید. همچنین به فضایی برای نگهداری یادداشت‌های خود نیاز خواهید داشت.

اهرنز توصیه می‌کند، صرف نظر از اینکه از نسخه دیجیتال یا فیزیکی جعبه یادداشت استفاده می‌کنید، سیستم مرجع خود را حداقل تا حدودی دیجیتال نگه دارید.

با استفاده از افزونه‌هایی مانند Zotero، می‌توانید به راحتی با چند کلیک اطلاعات کتابشناختی را جمع‌آوری کنید. Zotero همچنین با چندین ابزار پردازش متن مانند مایکروسافت ورد ادغام می‌شود که می‌تواند ردیابی و ویرایش استنادها را در کار نهایی شما بسیار آسان‌تر کند.