اگر از مردم بپرسیم اعتماد به نفس چیست بیشترشان می‌دانند اما به سادگی نمی‌توانند تعریف دقیقی از آن ارائه بدهند. علاوه بر این، اعتماد به نفس یک نوع قرص یا خوراکی جادویی نیست که بشود آن را از جایی خرید. قبل از هر چیزی بهتر است از این نکته آگاه شویم که:
اعتماد به نفس یک ویژگی مادرزادی نیست که بعضی ها از بدو تولد داشته باشند و بعضی دیگر نداشته باشند، بلکه اعتماد به نفس یک مهارت یادگرفتی است.
اعتماد به نفس چیست؟
اعتماد به نفس یعنی اتکا به خود، یعنی اطمینان داشته باشید که می‌توانید کاری را در حد استاندارد خاصی انجام دهید.
به نظر ما، تعریف بهتری هم وجود دارد، تعریفی که در زندگی بیشتر به دردتان می‌خورد. این تعریف در هر شرایطی که برایتان پیش بیاید ـ چه سخت، چه آسان ـ درست خواهد بود. تعریف ما از اعتمادبه‌نفس این است:
اعتماد به نفس در اصل به توانایی شما در انجام اقدام بجا و مؤثر در هر شرایطی گفته می‌شود، بدون توجه به اینکه این شرایط چقدر به نظر شما یا دیگران سخت باشد.
اعتماد به نفس ربطی به اینکه در درونتان احساس خوبی داشته باشید ندارد، گرچه داشتن چنین احساسی امتیاز محسوب می‌شود.
اعتماد به نفس در عمل چگونه است؟
با این حساب، اعتمادبه‌نفس در زندگی روزانه چطور خودش را نشان می‌دهد؟ خب، تا حالا برایتان پیش آمده بدون اینکه حس انجام کاری مثلاً شرکت در یک فعالیت ورزشی یا سخنرانی در محل کار را داشته باشید، آن را شروع کنید و بعد همین که کار را شروع کردید، ببینید حس خوبی نسبت به آن دارید و حتی از اینکه دست به انجام آن زده‌اید خوشحالید؟
این تغییر حس شما نسبت به یک موضوع گوشه‌ای از احساسی است که اعتمادبه‌نفس در عمل به شما می‌دهد. اعتمادبه‌نفس یعنی بتوانید از حس لحظه‌ی حالتان بگذرید تا به نتیجه‌ی مورد نظرتان برسید.
آنیش حسابدار مشاور مدیریت است و جهت انجام مأموریت‌های بین‌المللی برای شرکت‌های بزرگ، به سرتاسر جهان سفر کرده است. او که حالا برای خودش یک شرکت دارد، پروژه‌های بزرگی را به عهده دارد و در جلسات کاری چهره‌ای آرام، منطقی و متفکر از خود نشان می‌دهد.
وقتی ضرب‌الاجل‌ها نزدیک می‌شود و گروه‌هایی که روی پروژه‌ها کار می‌کنند استرس می‌گیرند، او کسی است که به دیگران اعتمادبه‌نفس می‌دهد و به آن‌ها اطمینان می‌بخشد که می‌توانند کار را به موقع تحویل دهند، و همین‌طور هم می‌شود.
او چطور می‌تواند وقتی این‌همه تحت فشار است، چنین قدرتی داشته باشد؟ خودش می‌گوید: «من شرایط را به‌صورت یک سری حلقه می‌بینم که باید از داخل آن‌ها رد شوم؛ مثل یک تونل. بعضی وقت‌ها فقط دو سه تا حلقه وجود دارد. بعضی وقت‌ها حلقه‌های زیادی پشت سر هم هست، مثلاً، بیست تا.
من هم می‌توانم مثل بقیه به‌خاطر کارهایی که باید انجام شود در درونم اضطراب بگیرم، اما من هر پروژه را مجموعه‌ای از چند کار کوچک می‌بینم که باید یکی‌یکی و صبورانه آن‌ها را پشت سر بگذارم. وقتی نوری را که از انتهای این تونل سوسو می‌زند می‌بینم، کارم راحت‌تر هم می‌شود.»
اگر بتوانید مثل آنیش با این اعتمادبه‌نفس به شرایط سخت نگاه کنید، برایتان فایده‌های آشکاری دارد. مثلاً:
- باور می‌کنید می‌توانید مسائلی را از سر بگذرانید و به هدف‌هایی برسید که دیگران آن را سخت می‌دانند.
- به اطرافیانتان انگیزه می‌دهید و وحشت آن‌ها را از بین می‌برید.
- یک کار بزرگ را به قسمت‌های کوچک تبدیل می‌کنید و یکی‌یکی از پس آن‌ها برمی‌آیید.
اعتماد به نفس چه احساسی در شما ایجاد می‌کند؟
نگران این نباشید که موقع انجام یک کار سخت چقدر احساس راحتی می‌کنید یا در مورد اقدامی که قرار است انجام دهید آرامش کامل دارید یا نه. افرادی که اعتمادبه‌نفس دارند با این حس که همه‌ی راه‌حل‌ها را نمـی‌دانند مشکلـی ندارند. آخیش، چقدر خـوب! اعتماد بـه نفس فقط به این است کـه احساس کنید بـالاخره همه‌چیز درست می‌شود.
حس اعتماد به نفس بر اثر تمرین زیاد و آشنایی با کاری که انجام می‌دهید در درون شما به وجود می‌آید. همچنین، می‌توانید این احساس را با تجربه‌های زندگی‌تان به دست بیاورید و هر وقت لازم شد، از آن استفاده کنید. اعتماد به نفس داشتن به این معنا نیست که هیچ‌وقت نترسید؛ شما احساس ترس می‌کنید، اما می‌توانید با همین ترس زندگی کنید.
در اینجا چند نکته برایتان آورده‌ایم که با استفاده از آن‌ها می‌توانید اعتماد به نفس را در خودتان تشخیص دهید:
احساس آمادگی و تعادل می‌کنید.
راحت نفس می‌کشید.
با احساس هدفمندی جلو می‌روید.
به‌جای اینکه حالت دفاعی بگیرید، فعالانه پیش می‌روید.
می‌دانید با اینکه نمی‌توانید زندگی را تحت کنترل درآورید، اما می‌توانید با هرآنچه زندگی پیش پایتان می‌گذارد کنار بیایید.
می‌توانید به خودتان بخندید.
می‌دانید که آخر همه‌چیز به خوبی و خوشی تمام می‌شود، هرقدر هم که طول بکشد.
ما می‌خواهیم کمکتان کنیم همزمان با دستیابی به اعتماد به نفس درونی، اولین قدم را برای رسیدن به خواسته‌هایتان بردارید، هرچند در حال حاضر ترسناک یا سخت به نظر برسد.
تعیین موقیت فعلی شما
هر ارزیابیِ اعتماد به نفس طبیعتاً تا حدی شخصی و تحت تأثیر ذهنیت افراد است. ممکن است دیگران براساس ظاهر شما و کارهایی که می‌کنید در مورد اعتماد به نفستان نظر بدهند، اما فقط خود شما هستید که می‌دانید در درونتان چه احساسی دارید، کدام ارزیابی درست است و چه‌جور آدمی هستید.
در این بخش، از شما می‌خواهیم میزان اعتماد به نفس فعلی‌تان را خودتان ارزیابی کنید. میزان اعتماد به نفس شما در زمان‌ها و مکان‌های مختلف فرق می‌کند. اگر به ده سال قبل برگردید، احتمالاً می‌بینید که اعتماد به نفستان از آن موقع تا حالا، مطابق با تجربه‌هایی که کسب کرده‌اید، زیادتر شده است.
احساس اعتماد به نفس شما در شرایط مختلف متفاوت است و براساس اتفاقاتی که در خانه یا محل کار می‌افتد، در روزهای مختلف و هفته‌های مختلف کاملاً تغییر می‌کند. ممکن است بعضی جاها خطر کرده باشید، یا مثلاً، شکست خورده باشید و این باعث کاهش اعتماد به نفستان شده باشد.
اگر حالتان خوب نباشد و مسئولیت‌های زیادی به عهده گرفته باشید، احتمالاً اعتماد به نفستان کم می‌شود. اما وقتی حالتان خوب است و احساس می‌کنید کارهایتان را به خوبی انجام می‌دهید، احساس می‌کنید می‌توانید بر کل جهان غلبه کنید.
اعتماد به نفس را یک ترازوی قدیمی در نظر بگیرید: این ترازو دو کفه‌ی خیلی حساس دارد و هر چیزی، حتا به وزن یک پَر، می‌تواند آن را به یک سمت متمایل کند.
تغییر را برای خودتان آسان کنید. رُم یک‌شبه ساخته نشد. ما قصد نداریم از شما بخواهیم اگر از ایستادن روی نردبان دلتان می‌ریزد، همین امروز به قله‌ی کوه بروید و از آنجا سُر بخورید پایین! به خودتان زمان و فضا بدهید تا بتوانید پیش بروید. برداشتن چند قدم کوچک واقع‌گرایانه‌تر و قابل دسترس‌تر از جهش‌های غول‌آساست.
نشانه‌های اعتماد به نفس
در اینجا به ده نشانه‌ی اعتماد به نفس اشاره می‌کنیم که در این کتاب به‌طور مفصل به آن‌ها می‌پردازیم. وقتی با اعتماد به نفس عمل می‌کنید، مجموعه‌ای از این ده ویژگی را در خود دارید:
جهت‌گیری و شناخت ارزش‌ها: می‌دانید چه می‌خواهید، به کجا می‌خواهید بروید و چه‌چیزی واقعاً برایتان مهم است.
انگیزه: برای کاری که انجام می‌دهید انگیزه دارید و از آن لذت می‌برید. شاید آن‌قدر در کارتان غرق شوید که هیچ‌چیز نتواند حواستان را پرت کند.
ثبات عاطفی: وقتی با مشکلات روبه‌رو می‌شوید، نگرشتان نسبت به خودتان و دیگران تغییر نمی‌کند. احساسات بـد مثل عصبانیت و اضطراب را هـم تجربه مـی‌کنید، اما به‌جای اینکه به آن‌ها اجازه بدهید بر شما غالب شوند، رویشان کار می‌کنید.
ذهنیت مثبت: می‌توانید خوش‌بین بمانید و حتی وقتی با مانعی روبه‌رو می‌شوید، جنبه‌های مثبت آن را ببینید.
خودآگاهی: می‌دانید چه‌کاری را خوب انجام می‌دهید، چقدر احساس توانمندی می‌کنید و نظر دیگران در مورد شما چیست. همچنین، اطلاع دارید که انسان هستید و قرار نسبت کامل و بی‌عیب‌ونقص باشید.
انعطاف در رفتار: رفتارتان را با شرایط موجود هماهنگ می‌کنید. می‌توانید تصویر کلی را در کنار جزئیات ببینید. موقع تصمیم‌گیری، دیدگاه‌های دیگران را هم در نظر می‌گیرید.
اشتیاق برای پیشرفت: از رشدتان لذت می‌برید و به‌جای اینکه خودتان را عقل کل بدانید و احساس کنید دیگر چیزی نمانده که بخواهید یاد بگیرید، هر روز را فرصتی برای آموختن چیزهای تازه در نظر می‌گیرید. از تجربه‌های جدیدتان درس می‌گیرید.
سلامتی و انرژی: حواستان به بدنتان هست، به آن احترام می‌گذارید و احساس می‌کنید انرژی‌تان به‌راحتی در جریان است. بدون اینکه مریض شوید، شرایط سخت را مدیریت می‌کنید.
تمایل به ریسک کردن: این توانایی را دارید که با وجود تهدید دست به عمل بزنید و حتی وقتی راه‌حل را نمی‌دانید یا همه‌ی مهارت‌های لازم را برای درست کردن کارها در خودتان نمی‌بینید، باز هم کنترل امور را از دست نمی‌دهید.
احساس هدفمندی: هر روز بیشتر از قبل احساس می‌کنید ارتباطی بین بخش‌های مختلف زندگی‌تان وجود دارد. شما یک درونمایه یا هدف برای زندگی‌تان انتخاب کرده‌اید.
می‌توانید از این شاخص‌ها استفاده کنید تا تشخیص دهید نداشتن اعتماد به نفس در کجای زندگی‌تان مشکل ایجاد کرده و مانع جلو رفتنتان می‌شود. خلاص شدن از دست این مشکل مثل این می‌ماند که از زندان آزاد شده باشید.
سلام روزتون بخیر
ممنون بابت مطالب فوق العاده عالی سایت جناب باقرپور
اگر امکانش هست خلاصه کتاب ها رو به صورت فایل دانلودی هم بذارید.
تشکر
سلام دوست خوبم، فکر کنم به صورت پی دی اف منظورتون هست که بتونین توی گوشی تون ذخیره کنید تا بعدا هم بخونین، سعی می کنم اینکار رو انجام بدم، ممنونم از پیشنهاد خوبتون
سلام وقتتون بخیر
با تشکر از تلاش و زحماتتون.
این مقاله برای من خیلی مفید بود چون توی موقعیت های بحرانی کاملا اعتماد به نفسمو از دست میدم و فکر میکنم اگه این اتفاق پیش اومده مشکل از من بوده.
از این به بعد از تکنیک هایی که گفته شد توی زندگیم استفاده خواهم کرد.🙏
متشکرم خوشحالم که برات مفید بود دوست خوبم